Μια νέα καμπύλη ανάπτυξης
Η κατανόηση του πού βρισκόμαστε σήμερα, απαιτεί κατανόηση και του πού βρισκόμασταν πριν. Μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η παγκόσμια οικονομία ακολούθησε, σε γενικές γραμμές, μια καμπύλη ανάπτυξης σε σχήμα S, βασιζόμενη σε ένα πολυετές κύμα παγκοσμιοποίησης, υιοθέτησης της τεχνολογίας πληροφοριών, και εξόρυξης φυσικών πόρων. Η δημιουργία αξίας σε ολοένα και μεγαλύτερη κλίμακα και με αυξανόμενη αποτελεσματικότητα, καθώς και η προσπάθεια για κυριαρχία στην παγκόσμια αγορά, ήταν τα κριτήρια της επιτυχίας. Όμως, καθώς το σύστημα ωρίμαζε και η ανάπτυξη εξασθενούσε, μια παγκόσμια οικονομία που βασιζόταν σε ένα τρίπτυχο άκρατης «αγοράς-παραγωγής-κατανάλωσης», άρχισε να αποδίδει – όλο και περισσότερο – μη βιώσιμα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και επιχειρηματικά αποτελέσματα.
Η πανδημία επιτάχυνε απότομα τη μετάβαση της οικονομίας σε μια νέα καμπύλη S. Μας εισήγαγε, σχεδόν από τη μια μέρα στην άλλη, σε μια νέα αναγεννησιακή εποχή ή σε μια φάση παγκόσμιας επανεκκίνησης, καθιστώντας δυνατά όσα κάποτε θεωρούνταν αδιανόητα. Η εργασία εξ αποστάσεως είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη, με τους υπαλλήλους να είναι εξίσου ή και πιο παραγωγικοί από πριν, με αποτέλεσμα, μερίδα εταιρειών να εξετάζουν τώρα την κατάργηση των κεντρικών γραφείων. Το μέλλον της εκπαίδευσης επανεξετάζεται, έπειτα από την απότομη μετάβαση στην εικονική μάθηση. Αλλαγές που ήταν σποραδικές ή συναντούσαν αντίσταση, έχουν πλέον εφαρμοστεί από αναγκαιότητα, και αποδεικνύονται αποτελεσματικότερες και περισσότερο βιώσιμες. Πολλές από αυτές τις αλλαγές, πιθανότατα, θα παραμείνουν και μετά το πέρας της πανδημίας.
Ωστόσο, η πανδημία έχει, επίσης, αποκαλύψει τα ρήγματα της οικονομικής ανισότητας, υπενθυμίζοντας ότι όλοι είμαστε δυνητικά ευάλωτοι, εξαιτίας αστοχιών στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει καταλυτικά για τάσεις που εξετάζαμε εδώ και αρκετό καιρό – τον λαϊκισμό, τις ανανεωμένες κοινωνικές συμβάσεις , τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας και τους νέους οικονομικούς δείκτες – και να επιταχύνει την πορεία της οικονομίας κατά μήκος της νέας καμπύλης S. Για αυτούς τους λόγους, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για τους ηγέτες των επιχειρήσεων να αμφισβητήσουν την αξία των – φαινομενικά – θετικών βραχυπρόθεσμων δράσεων, οι οποίες, εν τέλει, αποφέρουν αρνητικά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
Χρησιμοποιήστε τις μέγα-τάσεις για να διευρύνετε τον στρατηγικό σας ορίζοντα
Αυτή η νέα καμπύλη S, ήταν ορατή εδώ και λίγο καιρό, με τη μορφή μακροπρόθεσμων τάσεων που εντοπίζονταν σε μακρινό χρονικό ορίζοντα. Είναι το μέλλον που παρουσιάζουν οι εκθέσεις EY Megatrends , όπου οι κοινωνικές συμβάσεις ξαναγράφονται για να είναι περισσότερο βιώσιμες και συμπεριληπτικές, αναγκάζοντας τις επιχειρήσεις να αναλάβουν ενεργότερο ρόλο στη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας. Ένα μέλλον, όπου το παγκόσμιο σύστημα επαναπροσδιορίζεται από τα πάντα – από την εναλλασσόμενη διεθνή ισορροπία ισχύος, έως την τρισδιάστατη εκτύπωση. Όπου οι τεχνολογίες επαύξησης των δυνατοτήτων του ανθρώπου, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη και το Internet of Things, μεταμορφώνουν κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας – από τη συμπεριφορά των καταναλωτών, στη φύση της εργασίας.
Όλα αυτά, όμως, δεν αποτελούν αχαρτογράφητο έδαφος. Στην πραγματικότητα, ορισμένες εταιρείες έχουν καταφέρει να αναδειχθούν ηγέτες στη δημιουργία αξίας, λειτουργώντας σύμφωνα με τους κανόνες αυτής της νέας καμπύλης S. Αυτές, έχουν χαρακτηριστεί ως «διαταρακτές» (disruptors) ή «μονόκεροι» (unicorns), φαντάζοντας σπάνιες και σχεδόν μυθικές. Στη νέα κανονικότητα, ωστόσο, είναι οτιδήποτε άλλο παρά σπάνιες – κάθε εταιρεία θα χρειαστεί να ανανεώσει τη στρατηγική και την προσέγγισή της, ούτως ώστε να λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες της νέας πραγματικότητας.
Πώς χρησιμοποιείται το πλαίσιο EY Megatrends; Πρώτον, παράγει μια συλλογή δυνητικά αμέτρητων μέγα-τάσεων, καθώς η εξέλιξη των πρωτογενών δυνάμεων πυροδοτεί συνεχώς νέες εξελίξεις. Αυτό βοηθά στον προσδιορισμό άλλων μέγα-τάσεων, με βάση τις πρωτογενείς δυνάμεις. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η σχεδιαστική σκέψη (design thinking) και η καινοτομία βάσει σχεδιασμού (design-based innovation), παντρεύουν τη δημιουργικότητα με την ανάλυση. Περιβάλλοντα δομημένα σύμφωνα με αυτές τις αρχές, όπως οι εγκαταστάσεις EY wavespace™, επιτρέπουν στα στελέχη να βιώσουν την «τέχνη του δυνατού», με έναν πραγματικά καθηλωτικό τρόπο.
Το πλαίσιο EY Megatrends, επίσης, αμφισβητεί μια εσφαλμένη υπόθεση εργασίας που οδηγεί σε σημαντικό στρατηγικό κίνδυνο, στην οποία συχνά καταλήγουν οι εταιρείες: η ανάπτυξη σχεδίων βάσει της αντίληψης ότι η σημερινή δομή του κλάδου, οι ανταγωνιστές και οι πηγές εσόδων, θα συνεχίσουν να υφίστανται σε έναν ορίζοντα 5 έως 10 ετών. Το EY Megatrends εκθέτει τις επιχειρηματικές ομάδες σε δυνάμεις που βρίσκονται πολύ έξω από το συνηθισμένο πεδίο ανάλυσής τους, μειώνοντας, έτσι, τον κίνδυνο να αγνοήσουν την επόμενη σημαντική εξέλιξη.
Το πλαίσιο EY Megatrends διαχωρίζει τις μετασχηματιστικές δυνάμεις σε διαφορετικές κατηγορίες, επιτρέποντάς σας να προτεραιοποιήσετε εκείνες που είναι σχετικά βραχυπρόθεσμες, ενώ, παράλληλα, παρακολουθείτε προσεκτικά εκείνες που είναι ακόμη μακριά. Αυτό θα σας επιτρέψει να επενδύσετε τα κεφάλαιά σας αποτελεσματικότερα, έχοντας υπόψιν, ταυτόχρονα, τις τάσεις που ενδέχεται να απαιτήσουν επενδύσεις στο μέλλον.
Μία “future-back” προσέγγιση
Οι οργανισμοί που θα ευδοκιμήσουν στον μετά-COVID-19 κόσμο, είναι εκείνοι που θέτουν τους ανθρώπους στο επίκεντρο, αξιοποιούν την τεχνολογία με γρήγορους ρυθμούς και αναπτύσσουν την καινοτομία σε μεγάλη κλίμακα. Μία ανθρωποκεντρική προσέγγιση επιτρέπει την ανάπτυξη χώρων εργασίας και προϊόντων ή υπηρεσιών, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των εργαζομένων και των καταναλωτών. Η γρήγορη αξιοποίηση της τεχνολογίας, είναι κρίσιμη, σε ένα περιβάλλον όπου η ταχεία υιοθέτησή της επαναπροσδιορίζει τα πάντα – από την εκπαίδευση και την εργασία, έως την υγειονομική περίθαλψη. Και όσο αποτελεσματικότερα υιοθετήσετε μια διττή νοοτροπία, που θα επιτρέπει να κάνετε σχέδια για το μέλλον, ενώ, παράλληλα, επιτυγχάνετε τους στόχους του σήμερα, τόσο πιο ευέλικτοι θα είστε να προσαρμοστείτε άμεσα.
Όμως, πώς μπορείτε να το κάνετε αυτό; Για τους ηγέτες που αντιμετωπίζουν διαταραχές στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα, η πρόκληση αυτή είναι παρόμοια με την προσπάθεια να ανασυναρμολογηθεί ένα μονοθέσιο της Formula 1, όχι στο γκαράζ, αλλά καθώς κινείται μέσα στην πίστα. Βρισκόμαστε εν μέσω της μεγαλύτερης παγκόσμιας διαταραχής στη σύγχρονη ιστορία. Η επιτυχία σε αυτό το νέο περιβάλλον, απαιτεί σχεδιασμό για το μέλλον. Τα σενάρια που παρουσιάζει το πλαίσιο Megatrends είναι κρίσιμα σε αυτήν τη διαδικασία: η διαμόρφωση στρατηγικής βάσει του τρόπου με τον οποίο θα επαναπροσδιοριστεί το μέλλον, θα καθορίσει ποιες εταιρείες χρησιμοποιούν την πανδημία για να τροφοδοτήσουν την αναγέννησή τους, και ποιες διατρέχουν τον κίνδυνο να καταστούν ξεπερασμένες.
Αυτή η μέθοδος, την οποία ονομάζουμε “future-back”, αντιστρέφει την τυπική προσέγγιση, η οποία ορίζει την τρέχουσα κατάσταση ως το σημείο εκκίνησης. Είναι κατάλληλη για περιόδους διαταραχών – ιδίως για τη διαταραχή που έχει προκαλέσει ο COVID-19 – οι οποίες καθιστούν ανούσια την αναδρομή σε τάσεις του παρελθόντος, καθώς δημιουργούν εντελώς νέες αγορές και οικοσυστήματα. Ο “future-back” τρόπος σκέψης, διευρύνει τον ορίζοντα των στελεχών, προετοιμάζοντάς τα για την αντιμετώπιση πιθανών μελλοντικών σεναρίων, όπου, είτε ο κλάδος δραστηριοποίησής τους επαναπροσδιορίζεται, είτε η εταιρεία κινδυνεύει να καταστεί ξεπερασμένη.
