Οι ελληνικές επιχειρήσεις θέτουν την καινοτομία και τους πελάτες στο επίκεντρο της εταιρικής στρατηγικής

Αξιοποιώντας τις επιδόσεις τους κατά τη πανδημία, οι ελληνικές επιχειρήσεις σχεδιάζουν τολμηρές κινήσεις για την ενίσχυση της οργανικής ανάπτυξής τους.

Εν συντομία

• Έχοντας επιβιώσει από μια δεκαετή οικονομική κρίση, οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι πιο ανθεκτικές και αισθάνονται μεγαλύτερη σιγουριά για τις επιδόσεις τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
• Οι αναθεωρήσεις των χαρτοφυλακίων και των εταιρικών στρατηγικών θέτουν την καινοτομία και τους πελάτες στο επίκεντρο των αναπτυξιακών φιλοδοξιών των επιχειρήσεων.
• Οι επιχειρήσεις που επιδιώκουν συγχωνεύσεις και εξαγορές (Σ&Ε), σκοπεύουν να «επαναπατρίσουν» τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες και να ενισχύσουν τη σύγκλιση με άλλους κλάδους, ενώ προτιμούν να αναζητήσουν στόχους Σ&Ε εντός της Ευρώπης.

Μετά από 10 χρόνια διαταραχών εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που βίωνε η χώρα, πολλές ελληνικές επιχειρήσεις βλέπουν σήμερα την κρίση της πανδημίας ως μία ευκαιρία για να πραγματοποιήσουν ένα άλμα προς τα μπρος.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκδοση της έρευνας, Global Capital Confidence Barometer (pdf), όλες οι ελληνικές επιχειρήσεις παρουσίασαν μειωμένα έσοδα, ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Και ενώ περισσότερα από τα μισά διευθυντικά στελέχη ελληνικών επιχειρήσεων εκτιμούν ότι τα έσοδα και τα κέρδη δε θα επιστρέψουν στα προ-πανδημίας επίπεδα πριν το 2022 ή και αργότερα, περισσότεροι από τα τρία τέταρτα πιστεύουν ότι η εταιρεία τους είχε καλύτερες επιδόσεις, σε σχέση με τις υπόλοιπες επιχειρήσεις του κλάδου τους, ως προς τη λειτουργική σταθερότητα.

Στην πραγματικότητα, σε όλο το εύρος των δεικτών – από τη λειτουργική σταθερότητα, τον εντοπισμό και την ανταπόκριση σε κινδύνους σε πραγματικό χρόνο, τη σχέση με τις τοπικές κοινότητες, έως την καινοτομία σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες – οι συμμετέχοντες από την Ελλάδα εκφράζουν μια σαφή αίσθηση εμπιστοσύνης στις επιδόσεις των επιχειρήσεών τους. Καθώς οι ελληνικές επιχειρήσεις είχαν ήδη υπομείνει μια δεκαετία στη διάρκεια της οποίας έπρεπε συνεχώς να ενισχύουν την ανθεκτικότητά τους για να επιβιώσουν, φαίνεται ότι αισθάνθηκαν πιο προετοιμασμένες – ή τουλάχιστον πιο ανθεκτικές – όταν βρέθηκαν αντιμέτωπες με μια καινούργια κρίση.

Οι γεωπολιτικές εντάσεις καθορίζουν την επανεξέταση χαρτοφυλακίων και εταιρικών στρατηγικών

Ωστόσο, όσο σίγουρες κι εάν δηλώνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις για τις επιδόσεις τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αναγνωρίζουν ότι οι εξωτερικοί κίνδυνοι παραμένουν. Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι μεταξύ Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Ως αποτέλεσμα, οι ελληνικές εταιρείες είναι εκτεθειμένες σε γεωπολιτικούς κινδύνους.

Εκτός από την πανδημία, το 2020 χαρακτηρίστηκε, επίσης, και από αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις, με τους πολιτικούς κινδύνους και την αβεβαιότητα να επιδρούν αρνητικά στις επενδυτικές αποφάσεις του 70% των ελληνικών επιχειρήσεων. Ωστόσο, ενώ οι μισοί συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσαν ότι διέκοψαν μια προγραμματισμένη στρατηγική επένδυση ως αποτέλεσμα των γεωπολιτικών προκλήσεων, το 48% ανέφεραν ότι η απόφασή τους αφορά μια προσωρινή παύση και όχι μια πλήρη απόσυρση της επένδυσης.

Υποκινούμενα από τις μακροοικονομικές προοπτικές και τις γεωπολιτικές εντάσεις μεταξύ των μεγάλων αγορών – τις οποίες εξακολουθούν να αντιλαμβάνονται ως τις μεγαλύτερες εξωτερικές απειλές για την ανάπτυξη – το 77% των στελεχών δηλώνουν ότι διενήργησαν μια ολοκληρωμένη επανεξέταση της εταιρικής στρατηγικής τους και αναθεώρησαν τα χαρτοφυλάκιά τους το 2020. Μέσω των αξιολογήσεων του χαρτοφυλακίου τους, τα διευθυντικά στελέχη στην Ελλάδα διακρίνουν ευκαιρίες για να θέσουν ενεργά την καινοτομία και τους πελάτες τους στο επίκεντρο των στρατηγικών αναπτυξιακών τους σχεδίων.

Πριν από την πανδημία, και έπειτα από μια δεκαετή κρίση, οι ελληνικές επιχειρήσεις υστερούσαν σε σχέση με αντίστοιχες εταιρείες του εξωτερικού, όσον αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Η πανδημία τις ανάγκασε, πλέον, να υπολογίζουν τις πρωτοβουλίες τους για ψηφιοποίηση, σε ημέρες και εβδομάδες, παρά σε χρόνια. Βλέποντας τις ευκαιρίες που δημιούργησε, τα διευθυντικά στελέχη αναγνωρίζουν δύο βασικές στρατηγικές αναπτυξιακές επιταγές: τις επενδύσεις στην ψηφιοποίηση της εμπειρίας (διαδρομής) του πελάτη και των επιχειρηματικών διεργασιών, καθώς και την προσέλκυση και τη διατήρηση πελατολογίου.

Προτού μπορέσουν να το κάνουν αυτό, ωστόσο, οι ελληνικές επιχειρήσεις θα πρέπει να ξεπεράσουν θέματα που αφορούν τη διαχείριση της αλλαγής, καθώς και την εσωτερική αδράνεια, για να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν πλήρως τις ευκαιρίες που προέκυψαν από τις διαταραχές της πανδημίας.

Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές σε δευτερεύοντα ρόλο κατά το επόμενο έτος

Παρά το γεγονός ότι τα διευθυντικά στελέχη στην Ελλάδα αισθάνονται σιγουριά για τις επιδόσεις των επιχειρήσεών τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αναμένουν το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξής τους να προέλθει εσωτερικά, με μόλις 30% να σκοπεύουν να επιχειρήσουν συγχωνεύσεις και εξαγορές (Σ&Ε) τους επόμενους 12 μήνες. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις που εξετάζουν τις Σ&Ε διαβλέπουν μια σαφή ευκαιρία να αποκτήσουν ταχύτητα πρόσβασης στην αγορά, μέσα σε ένα δυναμικό περιβάλλον.

Ορισμένες ελληνικές επιχειρήσεις με προθέσεις για Σ&Ε, δηλώνουν ότι θα επικεντρωθούν στις εξαγορές που θα βελτιώσουν τις επιχειρησιακές δυνατότητές τους, όπως η αποδοτικότητα της παραγωγής ή η βελτίωση της αλυσίδας διανομής, καθώς επιδιώκουν να ανταποκριθούν στις κανονιστικές και εμπορικές προκλήσεις και να ενισχύσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους. Άλλες επιχειρήσεις δείχνουν μια προτίμηση για συμφωνίες οι οποίες ενισχύουν την σύγκλιση με άλλους κλάδους ή βοηθούν την ανάπτυξή τους σε παραπλήσια επιχειρηματικά πεδία.

Εν τω μεταξύ, περισσότερα από τα τρία τέταρτα όσων σχεδιάζουν να προβούν σε Σ&Ε, δηλώνουν ότι θα εξετάσουν, κατά κύριο λόγο, διασυνοριακούς στόχους. Ωστόσο, η ισχυρή τους προσδοκία ότι μεγάλο μέρος της ανάπτυξής τους τα επόμενα τρία χρόνια θα προέλθει από την Ευρώπη, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι πέντε κορυφαίοι επενδυτικοί προορισμοί τους είναι όλοι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (και του Ηνωμένου Βασιλείου), υποδηλώνει ότι η διασυνοριακή τους δραστηριότητα θα περιοριστεί στα όρια της ηπείρου.

Οι ελληνικές εταιρείες κάνουν τολμηρές κινήσεις για να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες

Καθώς οι ελληνικές επιχειρήσεις προσπαθούν να γίνουν οι ίδιες πρωτοπόροι της αλλαγής και όχι απλά ακόλουθοί της, αναγνωρίζουν ότι θα πρέπει να μετασχηματίσουν τα υφιστάμενα λειτουργικά τους μοντέλα. Με αυτόν τον τρόπο, το 86% των στελεχών στην Ελλάδα αναμένουν ότι θα χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουν τον ρόλο της επιχείρησής τους στο οικοσύστημα. Παρόμοιο ποσοστό δηλώνει «ανοικτό» σε συνέργειες με ανταγωνιστές, για τη δημιουργία νέων λύσεων μέσα στο οικοσύστημα. Συγχρόνως, το 71% αναμένουν ότι ένας επιτυχημένος μετασχηματισμός που θα πυροδοτηθεί από το οικοσύστημα, θα απαιτήσει την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων που δεν αποδίδουν.

Τα στελέχη στην Ελλάδα γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι δυνάμεις που διαταράσσουν την αγορά θα εξακολουθούν να υπάρχουν και μετά το πέρας της πανδημίας. Ήδη, σχεδιάζουν να κάνουν τολμηρές κινήσεις και να κινηθούν γρήγορα για να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που θα προκύψουν. Επιθυμούν, επίσης, να αναπτύξουν τα οικοσυστήματά τους πέρα από τα συνηθισμένα πεδία δράσης, κάτι που μπορεί να σημαίνει και τη συνεργασία με ανταγωνιστές. Ωστόσο, για να μετατραπούν σε ηγέτες, αντί απλώς να παρακολουθούν τις εξελίξεις, θα πρέπει να εμπλακούν ενεργά σε Σ&Ε.

Ένα από τα μεγαλύτερα διδάγματα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, είναι ότι οι επιχειρήσεις που προχώρησαν σε εξαγορές στη διάρκειά της, είχαν καλύτερα αποτελέσματα από εκείνες που υποχώρησαν και αποσύρθηκαν. Το να κάνεις τολμηρές κινήσεις, αναπόφευκτα σημαίνει να θέτεις τις Σ&Ε ως στρατηγική προτεραιότητα.